Dış gebelik, oldukça riskli bir durumdur. Gebeliğin rahim dışında yerleşmesi sonucunda annenin hayatını tehlikeye sokabilecek karın içi kanamalara neden olabilir. Dış gebelik belirtileri normal gebelik belirtileri ile benzer olduğundan erken dönemde ayrımı zor olabilir. Dış gebelik tedavisi, hastanın yaşına, çocuk sayısına ve kadının sağlık durumuna göre değişir. Tedavide bazı hastalarda medikal yöntemler yeterli olurken, karın içi kanama yapan ya da aşırı büyüyen gebeliklerde dış gebelik ameliyatı gerekebilir. Ameliyat laparoskopik ya da açık şekilde yapılabilir. Dış gebelik tedavisi Ankara doktorlarımız tarafından yapılmaktadır.

Dış Gebelik Nedir?

Dış gebelik aynı zamanda ektopik gebelik olarak adlandırılır. Dış gebelik embriyonun rahmin dışında bir yerde yerleşmesidir. Bir çocuk sahibi olmak ve hamile kalmak için yumurtalık, fallop tüpünden geçen ve orada 24 saat boyunca kalan bir yumurta bırakır. Bu süre zarfında yumurta bir spermle temas ederse döllenir. Bu döllenmiş yumurta neredeyse üç ila dört gün boyunca fallop tüpünde durur ve daha sonra uterusa doğru hareket eder. Döllenmiş yumurta rahme girdiğinde, astara yapışır ve bir bebek oluşturmak için büyür. Bebeğin doğumuna kadar geliştiği yer burasıdır.

Bununla birlikte, çeşitli beklenmedik nedenlerden dolayı bazen döllenmiş yumurta rahme ulaşamaz ve fallop tüpü, serviks, yumurtalık, karın bölgesi içine implant yapar. Kısacası, herhangi bir doğal olmayan gebelik implantasyonu gerçekleştiğinde, ektopik gebelik olarak bilinir. En yaygın dış gebelik yerleri, karın bölgesi içinde fallop tüpleri ve yumurtalıklardır. Ektopik gebelik vakalarında, bir hamilelik testi olumlu sonuçlar gösterse de, döllenmiş yumurtanın implante olmadan düzgün bir şekilde büyümesi mümkün değildir.

Dış Gebelik (Ektopik Gebelik) Neden Olur?

Çocuk doğurma çağındaki neredeyse her kadın, cinsel olarak aktif ise, dış gebelik riski altındadır ve çoğunlukla nedenleri asla belirlenmez. Bununla birlikte, dış gebeliği daha sık tetikleyen bazı nedenleri vardır:

  • Doğurganlık Tedavisi: Tüp bebek tedavisi altındaysanız, embriyo transferi sırasında dış gebelik gelişme şansı vardır. Bazen embriyolar uterusa ulaşamaz ve özellikle implantasyon sırasında fallop tüpünde kalır.
  • Ektopik Gebelik Geçmişi: Geçmişte zaten bu durumdan geçtiyseniz, bu duruma tekrar yakalanma şansınız daha yüksektir. Bu nedenle, hamilelik testiniz pozitifse, sağlıklı bir hamileliği doğrulamak için hemen bir doktora danışmalısınız.
  • İnflamatuar Pelvik Hastalığı: Pelvik inflamatuar hastalığın arkasındaki en büyük neden, devam eden bir fallop tüpü enfeksiyonudur. Bu genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar nedeniyle olur.
  • Yaş Faktörü: 30’ların ortalarındaki kadınlar risk daha yüksektir.
  • Endometriozis: Endometriozisin ektopik gebelik riskini artırmasının özel bir nedeni yoktur. Endometriozis, rahime bir astar olarak çalışanlara benzer hücrelerin vücudun başka bir yerinde büyüdüğü tıbbi bir durumdur. Bu hücreler normal bir adet döngüsü gibi her ay kanar, ancak bu kanın vücudu terk etmesinin bir yolu yoktur. Sonunda, bu hücreler pelvik dokuda bir uterus boşluğu oluşturur ve fallop tüpünün düzgün çalışmasını etkiler.
  • RİA: RİA istenmeyen gebeliği kontrol etmede önemli bir rol oynar. Bununla birlikte, bu T-şekilli cihaz, istenmeyen bir gebeliğin fallop tüpüne büyümesini önleyemez.
  • Sadece Progesteron Hapı ve Ertesi Gün Hapı: Daha önce de belirtildiği gibi, fallop tüpünün tıkanması veya anormal hareketliliği, olağandışı gebeliğin en büyük nedenlerinden biridir. Progestin hormonu içeren doğum kontrol hapları tüketmek, fallop tüpünün düzgün hareketliliğine zarar verebilir ve istenmeyen ektopik hamileliğe neden olabilir. Ayrıca, sabah hapları istenmeyen gebeliklerden %100 korunma garantisi vermez. Oral tüketimi normal hamileliği bir ölçüde engelleyebilse de, hala ektopik hamilelik yaşama şansı vardır.
  • Sigara İçimi: Sigara içenlerin fallop tüplerinde protein PROKR1 düzeylerinde artış olduğu için gebeliklerinin ektopik olma riski daha yüksektir. Fazla protein, döllenmiş bir yumurtanın hareketliliğini bozabilir.
  • Tüberküloz: Tüberküloz, gelişmiş ülkelerde pratik olarak ortadan kaldırılmış bir hastalıktır. Tüberküloz ayrıca dış gebeliğin en güçlü nedenlerinden biridir. Çoğu vaka üreme çağında, özellikle 25 ve 35 yaşlarında görülür. Genital kontaminasyon ile hastalığın ilk belirtileri arasında, genellikle faktörlerin ortaya çıkmasıyla çakışan ve dış gebelik gibi sorunları tetikleyen uzun bir gecikme süresi vardır.

Dış Gebelik (Ektopik Gebelik) Belirtileri Nelerdir?

Erken hamilelikte, hamileliğinizin ektopik olma riskini tanımlamak oldukça zordur. Bunun nedeni, semptomların çok erken bir aşamada ve hatta IVF’den sonra bile uterus hamileliğine benzemesidir. Adet döneminizde gecikme, göğüslerinizde hassasiyet ve karnınızda biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz. Bununla birlikte, dış gebelikten muzdarip kadınların %50’den fazlası bu semptomların tümüne tanık olmayacaktır. Diğer ektopik gebelik belirtileri şunlardır:

  • Boyun, omuz veya rektum ağrısı
  • Keskin ağrı ile bulantı veya kusma hissi
  • Karında iğne benzeri kramplar
  • Baş dönmesi

Tanı koymanın bir başka zorluğu, semptomların bir kişiden diğerine farklılık göstermesidir. Bazı durumlarda, 4 hafta kadar erken belirtiler göstermeye başlar, ancak diğerleri için ortaya çıkması 12 hafta kadar sürebilir. Ayrıca, her kadının ektopik gebeliğin semptomlarını deneyimlemesi zorunlu değildir. Dış gebelik tedavisi hastanın semptomlarına göre farklılık arzedebilir.

Bazı kadınlar, karışık belirti ve semptomlardan dolayı gastroenterit veya düşük olarak yanlış anlarlar. Ektopik gebelik semptomlarının 4 haftadaki risklerini gösteren bazı belirtiler, artmış HCG seviyeleri, pelvik ağrı, vajinal kanama, keskin alt karın ağrısı, adneksal hassasiyet ve ishaldir. Semptomların çoğu neredeyse normal gebelik semptomlarına benzediğinden, hamileliğinizde bir şeyin doğru olmadığını düşünüyorsanız, görmezden gelmeyin ve bir doktora danışın.

Dış Gebeliğin Türleri Nelerdir?

Kaç tane ektopik gebelik türü olduğunu sorarsanız, cevap embriyonun implante edilebileceği yerler kadardır. Ve şaşırtıcı bir şekilde, bazı uzmanlara göre, bu üreme sisteminin herhangi bir yapısında ve hatta bunların dışında meydana gelebilir. Embriyonun implante edildiği yere göre sınıflandırılır. En sık yerleşim yeri fallop tüpüdür, çünkü embriyo uterusa seyahatini bir fallop tüpü aracılığıyla yapar. Ektopik gebelik türleri şunlardır:

  • Ektopik Tubal Gebelik: Tüp hamileliği, döllenmiş bir yumurtanın fallop tüpüne implantasyonu nedeniyle gerçekleşir. Tubal ektopik gebelikte, embriyo fallop tüplerine yerleşir ve iltihaplanma ve tubal obstrüksiyon oluşturur. Fallop tüplerindeki bu tür hamilelikte yumurta, ampullar bölümünde, fimbrial uçta, tüpün kısmında ve isthmusta büyüyebilir. Ektopik tubal gebeliğin uterusta ve isthmusta mortalite oranı, artmış vaskülarite nedeniyle diğer alanlardan daha yüksektir. Bu genellikle hasta için oldukça tehlikeli olan ağır iç kanamaya yol açar.
  • Nontubal Ektopik Gebelik: Bu tür vakaların sadece %2’si, gebeliğin yumurtalık, serviks veya karın içinde büyüdüğü tüm dünyada kaydedilmiştir. Çok az tüp dışı ektopik gebelik vakası olmasına rağmen, varlığı ihmal edilemez. Tüp dışı bir ektopik gebelikten canlı bir bebek olduğu vakalar olmuştur. Bu gibi durumlarda, plasenta karın içi organlarda bir yer bulur ve hayatta kalmak için yeterli kan kaynağı alır.
  • Heterotopik Gebelik: Bazı ektopik gebelik vakalarında, biri rahim içinde diğeri rahim dışında olmak üzere iki döllenmiş yumurta yerleşir. Bu tip gebelik vakası heterotopik gebelik olarak bilinir. Genellikle bu tür gebelikler oldukça geç fark edilir. Ektopik gebelikler çoğunlukla gebeliğin çok erken bir döneminde tanımlanıp tedavi edilmesine rağmen, ultrason ile uterus içindeki gebeliğin görülmesi dış gebeliğin tesbitini geciktirir. Bununla birlikte, ektopik gebeliğin çıkarılmasından sonra bile, uterusun içinde döllenmiş bir yumurtaya sahip olma olasılığınız vardır. Günümüzde IVF teknolojisinin giderek daha fazla kullanılması nedeniyle heterotopik gebelikler sayıca artmaktadır.
  • Kalıcı Ektopik Gebelik: Ektopik gebeliğin cerrahi müdahale ile çıkarılmasından sonra sürekli trofoblastik büyüme, kalıcı ektopik gebelik olarak bilinir. Fallop tüplerini dış gebeliğin zararlı etkilerinden koruma sürecinde, bazen bir veya daha fazla doku tüpte kalabilir. Derinlemesine gömülü olan bu dokular daha sonra büyümeye ve daha yüksek HCG seviyeleri üretmeye devam eder. Sonunda, bu genellikle ağır iç kanamaya ve diğer klinik semptomlara yol açar. Bu nedenle, başarılı bir dış gebelik çıkarma ameliyatı geçirmiş olsanız bile, HCG seviyelerini izlemek önemlidir.

Dış Gebeliği Teşhis Etme Yöntemleri Nelerdir?

Ektopik gebeliğin erken teşhisi üç teste dayanır: hormonal analiz, vajinal ultrason ve laparoskopi. Kandaki β-hCG hormonunun ölçümü, kadınları hamilelik haftalarına bağlı olarak olası bir gebelik hakkında bilgilendiren kantitatif bir testtir. Her şeyden önce, yardımcı üreme tekniği uygulanan hastalara uygulanır. Dış gebelik teşhisi tek bir hormonal analiz ile elde edilemez, çünkü sonuçta değerler normal olabilir, bu nedenle testi tekrarlamak gerekir. Kandaki gebelik testi pozitifse, hamilelik daha sonra 2 hafta sonra embriyo kesesinin varlığını görebilmek için ultrasonla doğrulanır. Rahim içinde, β-hCG pozitif bir olan bir kedında, kese görülmezse, dış gebelik olasılığı değerlendirilmelidir, β-hCG değerlerinin ve progesteron, Plasental protein 14, Ca-125 ve kreatin fosfokinaz değerleri gibi diğer biyokimyasal belirteçler bir analizi ile doğrulanmalıdır. Başka bir deyişle, 48 saatlik bir ara ile ayrılacak olan koryonik gonadotropin (HCG), normal gebelikleri olan kadınlarda hızla büyürken bu kadınlarda pratik olarak aynı kalacaktır ya da çok az artacaktır.

Tanı, dış gebeliklerin ilk belirtileri ortaya çıktığı, hamileliğin erken haftalarında yapılır. Anormal kan veya kanama, alt karın bölgesinde ağrı ve baş dönmesi varlığını izlemek gerekecektir, bu nedenle bu olursa doktora gitmelisiniz. Ağrı şiddetliyse ve karnın bir tarafında ortaya çıkarsa ve hemoraji eşlik ediyorsa, acilen doktorunuza gitmelisiniz.

Dış Gebelik Tedavisi, Ameliyatı Ankara

Dış gebelik tedavisi, bazen tubal olan gebeliğin kendiliğinden düşmesiyle kendi başlarına çözülür. Bu işlem doğal olarak gerçekleşmezse, alternatiflere karar vermeden önce doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.

Doktorunuz, metotreksat gibi kemoterapötik ilaçlarla tıbbi tedaviyle hamileliği kesmenize yardımcı olabilir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, gebeliğin dış gebelik ameliyatı ile tedavi ile ortadan kaldırılması gerekir.

Laparoskopi ameliyatı yeni bir teknik ortaya çıkmış ve bu tür bir operasyonu gerçekleştirmek için mükemmelleştirilmiştir. Bu tür ameliyatın açık cerrahi üzerine en büyük avantajı, minimal invaziv ameliyatlardan biri olmasıdır, yani hastada birkaç küçük insizyonun ötesinde değişikliklere neden olmazlar, hastanede kalış süresini de önemli ölçüde kısaltırlar.

Laparotomi, karında ortaya çıkan problemleri tedavi etmek, açmak, keşfetmek ve incelemek amacıyla yapılan bir cerrahidir. Bu tedavi dış gebeliğin tedavilerinden birisidir.

Dış gebelik tedavisinin veya diğerinin tıbbi seçimi, her tedavinin avantajları ve dezavantajları hakkında bilgilendirilmesi gereken hasta tarafından sunulan tanı testlerine ve semptomlarına göre değerlendirilir. Tüpün ciddi bir şekilde yırtılması ve şok durumunda, tüpün hasar görmesi durumunda kan transfüzyonu ve dış gebeli ameliyatı gibi müdahalelerin yapılması gerekecektir.

Dış gebelik ameliyatı Ankara doktorlarımız Doç. Dr. Nermin Köşüş ve Doç. Dr. Aydın Köşüş tarafından laparoskopi adı verilen kapalı ameliyat ya da açık yöntemi ile yapılmaktadır. Laparoskopik dış gebelik ameliyatı hakkında bilgi almak için makalelerimizi okuyabilirsiniz.

Dış Gebelik Tekrarlar mı?

Genellikle, ektopik hamilelik geçiren insanlar daha sonra sağlıklı bir hamilelik geçirmişlerdir. Bulunursa herhangi bir fiziksel hasar derhal tedavi edilmelidir. Fallop tüpleri sağlamsa, normal bir hamilelik beklenebilir. Bir kişi herhangi bir üreme probleminden muzdaripse, dış gebeliğin tekrarlanıp tekrarlanmayacağını söylemek zordur. Gelecekte dış gebelik tekrarlaması açısından herhangi bir problem olmayacağını garanti etmek mümkün değildir.

YORUMLAR

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir